Fadhila na faida za mwezi wa shaabani

Wanachuoni wetu wametukumbusha kuzidisha ibada zetu kama vile toba katika mwezi huu wa Shaaban, kama ilivyoonyeshwa kwa uzuri na kipenzi chetu Mtume S.A.W, kwa matumaini kwamba tunaweza kuzidisha ibada zetu katika mwezi wa Ramadhani.

Baada ya mambo mengi sana kutokea kwa muda wa miezi mitatu iliyopita, muda unaonekana kwenda haraka sana kwa wengi wetu. Hata hivyo, tuko katika mwezi wa nne pekee. Katika Kalenda ya Kiislamu, hata hivyo, tumefika katika mwezi wa Sha'ban. Ni miongoni mwa miezi ambayo ina umuhimu mkubwa kwa muumini. 

Hizi hapa fadhila 3 za Sha'ban ambazo huenda huzijui:

1.  Sha'ban ni mwezi ambao matendo yanainuliwa kwa Allah S.W.T

Mtume wetu Muhammad S.A.W alisema:

ذَلِكَ شَهْرٌ يَغْفُلُ النَّاسُ عَنْهُ بَيْنَ رَجَبٍ وَرَمَضَانَ وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِيهِ الْأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ فَأُحِبُّ أَنْ يُرْفَعَ عَمَلِي وَأَنَا صَائِم

“Ni mwezi ambao watu wana tabia ya kupuuza, kati ya miezi ya Rajab na Ramadhani. Ni mwezi ambao matendo yanainuliwa kwa Mola wa walimwengu wote, na napenda kunyanyuliwa amali zangu nikiwa nimefunga.

(Sunan An-Nasa'i)

Mtume (s.a.w.w.) aliona kuzidisha ibada zake kwa kufunga zaidi kuliko miezi mingine (isipokuwa Ramadhani). 

2.  Shaabani ni mwezi ilipoteremshwa Aya ya kuamrisha Swalat,

Kama walivyonukuu Imamu Al-Qastallani na Abu Dzar Al-Harawi, ni katika mwezi wa Shaaban ilipoteremshwa aya ya 56 kutoka katika Surat Al-Ahzab kwa Mtume (S.A.W.) , Kwa hiyo wametukumbusha mara kwa mara kufanya ibada na kumswalia kipenzi cha Umma Nabii S.A.W.

إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلاَئِكَـتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّ يٰأَيُّهَا ٱلَّذِينَ آمَّّعَلُواْ صَلُواسْ صَلُواسْ صَلُّونَ َعَلَى

Hakika Mwenyezi Mungu na Malaika wake humsalia Mtume. Enyi mlio amini mfikishieni Sala na amani kwa wingi. (Sura Al-Ahzab, 33:56)

3. Qiblah kilibadilishwa tarehe 15 Sha'ban 

Aidha, Al-Imamu Ibn Kathir katika Al-Bidayah Wan-Nihayah, ametaja wanazuoni walio wengi wana mwelekeo wa kuona kwamba tarehe 15 Shaaban pia ni tarehe ambayo kulifanyika mabadiliko ya Qiblah (mwelekeo wa swala). . 

Umuhimu na matukio haya yote yenye baraka yaliyotokea katika mwezi wa Sha'ban pia yanazingatiwa kama njia za kutia moyo sisi kuongeza kutenda mema, kama vile kuamka kwa ajili ya sala ya mkesha wa usiku ( qiyamul lail ), saumu, matendo ya ukumbusho . ( zikir ) au rahisi kama kusoma dua zetu ( dua ). 

Zaidi ya hayo, pia inatuambia kwamba mwezi mtukufu wa Ramadhani unaotarajiwa kwa hamu umekaribia!

Hapa kuna faida 3 za kutarajia katika mwezi wa Sha'ban:

1.  Kupewa msamaha

Ingawa riwaya nyingi juu ya fadhila za Nisfu-Sha'ban zinachukuliwa kuwa dhaifu katika 'mlolongo wao wa riwaya' ( sanad ), ziko nyingi sana ambazo riwaya hizi zinaimarishana. Wanachuoni wa hadithi kama vile Imam At-Tirmizi, Imam Ahmad bin Hanbal, Imam Ibn Majah na Imam At-Tabrani wamesimulia hadithi kuhusu usiku huu uliobarikiwa. 

Watu kama Imam Taqiyuddin As-Subki, mwanachuoni mashuhuri wa Shafiee, wametaja majina mbalimbali kuashiria usiku huu uliobarikiwa. Majina haya ni Laylatul Mubarakah (Usiku Uliobarikiwa) - Laylatu Takfiir Zunub (Usiku wa Kufutia Madhambi) - Laylatul Bara'ah (Usiku wa Kutoweka na Moto wa Jahannamu) - na Laylatul Ghufran (Usiku wa Msamaha). Mtume wetu kipenzi Muhammad S.A.W alisema:

إِنَّ اللَّهَ لَيَطَّلِعُ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَيَغْفِرُ لِجَمِيعِ خَلْقِهِ َلْقِهِ إِلَّشَرُ َعَلْقِهِ إِلَّشِي شَعْبَانَ فَيَغْفِرُ لِجَمِيعِ خَلْقِهِ إِمُّشِ شَعْمُّ

“Hakika Mwenyezi Mungu huvitazama viumbe vyake vilivyoko katikati ya Shaaban na husamehe viumbe vyake vyote isipokuwa wale wanaomshirikisha Mwenyezi Mungu ( shirki ) na wale walio na chuki katika nyoyo zao kwa wengine.”

(Swahiyh Ibn Hibban)

Hakika hii ni bishara kwa wanaoomba msamaha wake. Hebu wazia kwamba mapungufu au matendo yetu ambayo tunayaonea haya yanasamehewa. Pia ni muhimu kutambua kwamba msamaha hutolewa kwa wale tu wanaosafisha nyoyo zao juu ya kutomshirikisha Allah S.W.T (shirki) na wale ambao hawana chuki dhidi ya wengine.

Ikiwa mtu anaona kuwa ni vigumu kufunga moyo wake kutokana na hasira, basi tunashauriwa kujaribu kusamehe wengine, bora tuwezavyo. Wanachuoni wanatukumbusha kuwasamehe wengine kwa kufanya maombi kwa ajili ya mtu mwingine. Mwenyezi Mungu atujaalie moyo safi na tulivu.

2. Kupata maombi yetu na matumaini ya dhati kujibiwa

Baadhi ya majina ambayo pia yametajwa kuuelezea usiku huu uliobarikiwa ni Laylatul Ijabah (Usiku wa Kutimia) na Laylatul Rahmah (Usiku wa Rehema). Ibn Umar, sahaba na mwanachuoni radhi za Allah ziwe juu yake alisema:

خمس ليال لا يرد فيهن الدعاء: ليلة الجمعة، وأول ليلة من رجب، وليلة النصف من شعبان، وليلتا العيد - ليلة الفط، وليلة النحر

Mikesha mitano ambapo Swalah hazikatazwi humo: Usiku wa Ijumaa (Alhamisi usiku), Usiku wa Kwanza wa Rajabu, Usiku wa Nisfu Sha'ban, Mikesha miwili ya Idi - Mikesha ya Kwanza ya Hari Raya Aidilfitri na Aidiladha. (Imepokewa na Imam Al-Bayhaqi)

Katika riwaya nyingine, Mtume S.A.W pia ametaja jinsi Allah S.W.T anavyoeneza rehema yake isiyo na kikomo na kubwa katika usiku huu kwa wale wenye shida:

إذا كانت لَيْلَةُُ النِّصْفِ من شَعْبَانَ فَقُومُوا لَيْلَهَا وَصُومُوا نَهَارَهَا فإن اللَّهَ يَنْزِلُ فيها لِغُرُوبِ الشَّمْسِ إلى سَمَاءِ الدُّنْيَا فيقول: ألا من مُسْتَغْفِرٍ لي فَأَغْفِرَ له، ألا مُسْتَرْزِقٌ فَأَرْزُقَهُ، ألا مبتلى فَأُعَافِيَهُ، ألا كَذَا ألا كَذَا حتى يَطْلُعَ الْفَجْرُ

“Siku ya 15 Shaaban, amka usimamishe swala ya mkesha na ufunge mchana, kwani Mwenyezi Mungu huteremka kwenye mbingu za karibu kuanzia jioni kuuliza: Je, kuna yeyote anayeomba msamaha ili nimsamehe? Je, kuna yeyote anayetafuta riziki ili niweze kumruzuku? Je, kuna yeyote anayekabili dhiki ili nipate kumlinda? (na inaendelea) Je, kuna yeyote huyu na huyu mpaka jua lichomoze alfajiri”

(Imepokewa na Imaam Ibn Majah)

Hali zetu za sasa ni kwamba tunahitaji sana kitulizo na habari njema kwa ulimwengu huu na ujao. Sala au dua ni mambo muhimu yanayodhihirisha lugha na mtazamo wa mja mnyenyekevu kwa Mola wake. 

3.  Kujitahidi kujikurubisha kwa Allah swt na kuwa na imani na Rehema zake

Katika Hadith, Mtume aliona kufundishwa na kutuhimiza sisi daima kujitahidi kwa ajili ya kukubalika na upendo wa Mwenyezi Mungu. Katika mapokeo ya kinabii, kuna siku au nyakati bora za kutafuta rehema zake:

Hakika Mola wako Mlezi anatoa vipawa vinavyo hifadhiwa katika siku zenu, na mtafute. Huenda mmoja wenu ataipata na hatakuwa tena katika taabu. (Imepokewa na Imam At-Tabrani)

'Nyakati' hizi ni pamoja na mwezi wa Ramadhani, siku ya Arafah, theluthi ya mwisho ya kila usiku na wakati uliobarikiwa wa utimilifu (Waqt al-Istijabah) siku ya Ijumaa. Katika hali hii, ni mwezi wa Sha'ban, ambapo matendo yetu yanainuliwa kwa Allah S.W.T na hasa tarehe 15 Sha'ban kama ilivyotajwa hapo juu. 

Tunapoitazama Hadiyth hii, tutakuta kwamba kuna siku nyingi zilizobarikiwa au nyakati nyingi na haziji tu kila mwaka; wengine ni hata kila siku. Kwa kuzingatia mapungufu yetu mengi, kwa hakika, rehema ya Mwenyezi Mungu ni kubwa mno kuweza kueleweka.

Kilicho muhimu kwetu ni kutokuacha kamwe rehema zake. Omba ili upewe nguvu, tuzingatie maneno ya hekima kutoka kwa watu wanaotuzunguka na umuombe Mwenyezi Mungu atujaalie msaada katika kuzingatia faradhi zetu. 

Wanachuoni wetu wametukumbusha kuzidisha ibada zetu kama vile toba katika mwezi huu wa Shaaban, kama ilivyoonyeshwa kwa uzuri na kipenzi chetu Mtume saw, kwa matumaini kwamba tunaweza kuzidisha ibada zetu katika mwezi wa Ramadhani.

Hata kama Ramadhani hii isitupe fursa pana za kufanya ibada kama ilivyokuwa miaka ya nyuma, bado kuna matumaini na fursa nyingine za kuzingatia. Tusisubiri Ramadhani ianze kujitahidi kupata rehema zake.

Huu ni ukumbusho kwangu na kwa wengine, na Mwenyezi Mungu anajua zaidi.